Warto wiedzieć

INFORMACJA o stanie spraw dotyczących działań podjętych w celu zmian unormowań prawnych związanych z ochroną przeciwpożarową

▪ INFORMACJA o stanie spraw dotyczących działań podjętych w celu zmian unormowań prawnych związanych z ochroną przeciwpożarową

Organizacja i funkcjonowanie OSP

▪ Opinia prawna w sprawie rejestracji jednostek OSP w KRS

▪ Opinia prawna w sprawie ratownictwa wodnego OSP

Zaprzestanie bytu prawnego stowarzyszenia (likwidacja jednostki OSP)

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity: Dz. U. 2009 r. Nr 178 poz. 1380 z pź. zm.) ochotnicza straż pożarna i związek ochotniczych straży pożarnych funkcjonują w oparciu o przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (tekst jednolity: Dz. U. 2001 r. Nr 79 poz. 855 z pź. zm.). Zaprzestanie bytu prawnego stowarzyszenia następuje poprzez przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego. W pierwszej kolejności należy zapoznać się ze statutem danej OSP, czy nie zawarto w nim szczególnych uregulowań dotyczących likwidacji. Jeżeli istnieją takie zapisy należy postępować z uwzględnieniem uregulowań statutowych. Zgodnie z treścią rozdziału 5 ustawy Prawo o stowarzyszeniach pt. "Likwidacja stowarzyszeń", rozwiązanie stowarzyszenia może nastąpić na podstawie uchwały stowarzyszenia, przez sąd lub z mocy prawa (ten ostatni przypadek nie dotyczy OSP). W wypadku "samorozwiązania" walne zebranie członków podejmuje uchwałę o rozwiązaniu stowarzyszenia, w wyniku którego przeprowadza się likwidacją. Uchwała powinna określać przede wszystkim datę rozwiązania stowarzyszenia, która jest jednocześnie datą rozpoczęcia likwidacji. Zgodnie z art 36 ust. 1 ustawy Prawo o stowarzyszeniach likwidatorami stowarzyszenia są członkowie jego zarządu, jeżeli statut stowarzyszenia nie przewiduje inaczej. W uchwale o rozwiązaniu stowarzyszenia można postanowić odmiennie i wyznaczyć likwidatora nie czyniąc nimi wszystkich członków zarządu. Rozwiązanie stowarzyszenia przez sąd następuje wówczas, gdy liczba członków stowarzyszenia zmniejszyła się poniżej liczby członków wymaganej do jego założenia lub stowarzyszenie nie ma przewidzianych w ustawie władz i nie ma warunków do ich wyłonienia w okresie dłuższym niż rok (art. 31 pr.stow.). Sąd może również rozwiązać stowarzyszenie w sytuacji określonej w art. 29 ust. 1 pkt 3 pr.stow., tj. gdy jego działalność wykazuje rażące lub uporczywe naruszanie prawa albo postanowień statutu i nie ma warunków do przywrócenia działalności zgodnej z prawem lub statutem. Podmiotem, który mógłby zwrócić uwagę sądu rejestrowego na potrzebę podjęcia tego typu działań może być Starosta właściwy z punktu widzenia siedziby OSP, a to z uwagi na uprawnienia nadzorcze jakie posiada na podstawie art. 8 ust. 5 pkt 2 pr.stow. Jeżeli chodzi o prawidłowość wykluczenia członków OSP to należy opierać się na statucie danego OSP, w której to wykluczenie nastąpiło. Każda OSP na swój własny indywidualny statut a często postanowienia w nich zawarte różnią się od siebie. W większości znanych mi statutów taką czynność jak skreślenie z listy członka zwyczajnego dokonuje Zarząd OSP poprzez podjęcie stosownej uchwały. Zazwyczaj w statutach OSP występuje zapis, iż jednym z powodów skreślenia z listy członków OSP jest nie usprawiedliwione zaleganie przez członka z opłatą składek za okres przekraczający 12 miesięcy, mimo pisemnego upomnienia. Zapis taki określa jakie łączne przesłanki muszą wystąpić by można było dokonać skreślenia członka OSP, przesłankami tymi są: 1. Członek OSP zalega z opłatą składek za okres przekraczający 12 miesięcy. 2. Otrzymać pisemne upomnienie. Dopiero po spełnieniu tych przesłanek Zarząd może podjąć uchwałę o wykluczeniu danej osoby. Oczywiście jest to jedynie przykładowy zapis statutowy. Przypominam, iż postanowienia zawarte w statucie OSP, której sprawa dotyczy mogą się znacznie różnić i należy postępować zgodnie z jego zapisami. Często statuty przewidują możliwość odwołania się członka od podjętej uchwały wykluczającej. Również na podstawie prawa powszechnie obowiązującego wykluczony członek może wnieść do Sądu Okręgowego właściwego miejscowo z punktu widzenia siedziby OSP pozew w trybie art. 189 k.p.c. o ustalenie nieważności uchwały o jego wykluczeniu. Jeżeli członek zarządu OSP został prawomocnie skazany wyrokiem sądowym za przestępstwo umyślne, również w tej kwestii rozstrzygań będzie statut danej OSP. Zwykle w statutach OSP nie ma zakazów pełnienia funkcji w jej władzach przez osoby karane (tak jak jest to np. w statucie Związku). Jeżeli więc prezes OSP został skazany za popełnienie przestępstwa i nie wymierzono mu kary dodatkowej np. zakazu pełnienia funkcji we władzach stowarzyszeń, a w statucie OSP brak jest zapisu o zakazie pełnienia funkcji w jej władzach przez osoby karane, to może on, z punktu widzenia formalnoprawnego, nadal pełnią funkcję. Co najwyżej będzie to źle świadczyło o danej OSP.

Z wyrazami szacunku